blása vb. (ONP)

²blása vb. [blǽss; blés, blésu; blásinn]

(cf. -blásinn adj.)

Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English

A.

1) [í e-t / á !] [með e-u] (om vind) blæse ⫽ (of the wind) blow

●●● (útsynningr) blæs hogværliga mæð varmum annda i anndlit lanndnyrðinge Kgs 8⁴
●●● af þeim hinum stora ok sterka blásanda uindi ~ lat. flante vento Vulg Exod 14,21 Stj¹ 286³²
●●● þa er vindr blæss i merkit ... Orkn 21⁵
●●● Enn er þuilikar skurir taranna hafa gengit um hrid, er þuilikt sem ꜳ blasi fagr sunnanuindr ok hreinsi loptid af allri dimmunni Thom² 433⁸
÷ let þa blasanda uind koma yfir io᷎rdina upp fra þeim degi ~ lat. spiritum Vulg Gen 8,1 Stj¹ 59²
÷ let gud brennanda blasanda uind blasa ... saa sami blásandi uindr ~ lat. Dominus induxit ventum urentem ... ventus urens Vulg Exod 10,13 Stj¹ 275³⁵
÷ Friðrekr biskup ... gekk aa elldinn miðian ok sva fram eptir endi laungum skalanum. en logann lagði tua vega fra honum sem vindr blesi [var. + j GKS 1005 fol “D²”] ÞorvVÓTᴵ 289²²
÷ þegar sem haffgola kom ȧȧ, og blies vnder herberginu DínDrˣ 29³
÷ ⸢blies vindinumm j pijpurnar [var. vtblies vindurinn vmm pijpurnar Holm papp 1 folˣ “C”] var. DínDrˣ 29¹²: Holm papp 1 folˣ “C”

● blásandi byrr strygende bør ⫽ fresh breeze

**● ‖ impers.: blǽss** [e-t] [í mót !] (vinden) blæser ⫽ (the wind) blows

2) [e-t] (om vind) blæse til, få til at bevæge sig el. blæse op ⫽ (of the wind) make flutter or fill with air

●●● Haufudmerki kongsins stod j midium hernum. þat uar einn aurn af gulli gior. en merkit uar raut silki ... a þui uoru .c. dynbiollr af gulli en er uindr bles merkit þa hlackadi orninn en biollurnar hringduzt suo at heyrdi halfa milu VSj 97⁴

**● ‖ ?impers.: blǽss** [e-t] (ngt) blæser bort, (ngt) fyger væk ⫽ (sth.) blows away, (sth.) is eroded

●●● var þa ꜳ huassviðri mikit. ok hafði blasit hꜹginn. ok la silfrit bert ÓH61 755³

**● ‖ præt. part.: blásinn** [af e-u] forblæst, vindblæst, (ved blæst) eroderet ⫽ windblown, eroded

3) [fyrir e-u / við e-u] blafre (i vinden) ⫽ flutter (in the wind)

4) [í e-t / á e-n/! / at e-u / í móti e-u] [e-u] trække vejret, ånde (ofte tungt el. højlydt), snorke, sukke, puste (til/... ngt), puste ud, pruste ⫽ breathe (often heavily or audibly), snore, sigh, blow (at/on sth.), snort

● blása ǫndunni trække vejret (tungt), sukke ⫽ take a (deep) breath, sigh

●●● Gudrun blęs mędiliga aundunne. Þat heyʀir Brynhilldr ok hlo, er hun heyrde hennar andvarp Vǫls 81¹⁸

5) [e-t / e-u] [í e-t / í gegnum e-t] puste (ngt) (i en vis retning) ⫽ blow (sth.) (in a certain direction)

● blása hár af hǫfði [e-rs / e-m] (puste hår af (ngns) hoved ɔ:) “krumme hår på (ngns) hoved”, skade (ngn) ⫽ (blow a hair off (sby’s) head ɔ:) harm (sby)

6) [?e-n] [e-u] beånde, inspirere ⫽ inspire

7) [e-u / með e-u] [á e-n / um e-t] [ór sér] sprude (ild, etc.), spy (gift), uddunste (røg) ⫽ spit (fire/poison), fume (of smoke)

8)
**● ‖ impers.: blǽss** [e-t/e-n] (ngt/ngn) pustes op, (ngt) svulmer op ⫽ (sth./sby) swells up

**● ‖ præt. part.: blásinn** [af e-u] oppustet, opblæst, opsvulmet ⫽ inflated, swollen up

9) [e-t / e-u / með e-u / í e-t] [e-m/e-u] [til e-s (etc.)] [e-u] blæse (i instrument), spille (på instrument), blæse signal (til ngt), kalde (ngn/ngt) (til ngt (etc.)) med hornsignal ⫽ blow/play (a wind instrument), play (an instrument), sound a trumpet as a signal (of sth.), summon (sby/sth.) (to sth. (etc.))

● blása herblástr

● blása til hljóðs

●●● let konungr blása til hlióds og mællti sidan Krók 35³

**● ‖ impers.: blǽss** [e-u] [í e-t] (vinden) blæser (i ngt) (så det giver lyd), der blæses signal ⫽ (the wind) blows (in sth.) (giving sound), a signal is blown

10) [■] kundgøre, proklamere ⫽ proclaim

●●● Konungrinn hafði látit blása um allt ríki sitt, at, ef nökkurr væri svá traustr riddari, at dræpi drekann, sá skyldi eignast dóttur hans Trist¹ˣ 73¹⁷

11) [e-t / at e-u] [e-u] blæse (til ild, etc.) (med blæsebælg) ⫽ puff/blow (at a fire, etc.) (with bellows)

12) [e-t] smelte (metal) ⫽ smelt (metal)

13) [af e-u / ór e-u] støbe ⫽ cast (metal)

B. blása + præp./adv.

á: blása á

[e-n] blæse ånde i, beånde, inspirere ⫽ inspire

af: blása af

braut: blása braut

[e-u] [e-u] (få til at) bortdunste ⫽ make (a smell) disappear/disperse

●●● þau brennusteins uautn sem þar uaru ... nadu minna uindruminu brott at blása brennusteins þefinum enn þurfti ~ lat. exhalantis IsidEtym XIII 19,8 Stj¹ 91³⁶

í: blása í

[!] beånde, inspirere ⫽ inspire

●●● greidandi huassleika vaʀar skynsemdar at helgum anda i blasanda StatEi³ 624³⁰

● blása í brjóst [e-rs / e-m] [e-u / e-t] (ved inspiration) indgive ⫽ inspire

**● ‖ impers.: blǽss í brjóst** [e-t] [e-m] (ngt) indgives (ngn), (ngt) falder (ngn) ind ⫽ (sth.) occurs to (sby) (as an idea)

●●● tíguligr herra, skrýddr öllu biskupsskrúði, gengr um skipit ... Þat blæs í brjóst þeim er sá, at þar væri sæll Johannes Holensis GBpD 49²

mót: blása (á/í) mót(i)

[e-m/e-u] [við e-u] være fjendtlig over for, erklære sig imod, fremføre indvending imod, argumentere imod ⫽ show enmity to, have objections to, argue against

saman: blása saman

1) [e-n / e-m] kalde sammen med hornsignal, kalde sammen ⫽ summon with a trumpet call, summon

2)
● blása saman ráð [til e-s] sammensværge sig, konspirere ⫽ conspire

●●● á þeim tíma blésu þeir Hákon ... saman ráð sinnar ilsku til dráps ... hins heilaga Magnúss Magn¹ˣ 260¹¹

3) [e-t] [af e-u] sammensmelte, støbe ⫽ smelt together, cast

upp: blása upp

1)
**● ‖ impers.: blǽss upp** [■] [af ■] (ngt) blæser bort, (ngt) eroderes ⫽ (sth.) blows away, (sth.) is eroded

●●● fann hvn eina jard holv divpa er vpp blasen var ofan af hravne miog hvossv. þar gieck hvn jnn j AnnaReyk 404¹

2)
**● ‖ impers.: blǽss upp** [á !] [e-t] (ngt) svulmer op ⫽ (sth.) swells up

3) [e-m] kalde sammen med hornsignal, kalde sammen ⫽ summon with a trumpet call, summon

út: blása út

1)
**● ‖ impers.: blǽss út** [e-t] [af e-m] (ngt) blæses op, (ngt) spiles ud ⫽ (sth.) is filled with wind/air

2) [af !] [með e-u] sukke (cf. item blása af) ⫽ sigh

●●● sem hann visse hvat thitt var þꜳ bles hann vt af med þvngre andvarpan og þar med sette ꜳ sig sꜳran grath GregBpReyk 14²

3) [e-t] lade (følelse) komme ud ⫽ let (emotion) be vented

●●● illzkan brautz með honum, en þótti skömm í öðru at blása hana út Æv⁸⁷ 265¹⁷

4) [um e-t] (om vind) blæse (gennem ngt) (så det giver lyd) ⫽ (of the wind) blow (through sth.) (giving sound)

●●● þȧȧ eckj ⸢blies vindinumm j pijpurnar [var. vtblies vindurinn vmm pijpurnar Holm papp 1 folˣ “C”] var. DínDrˣ 29¹²: Holm papp 1 folˣ “C”

5) [e-m] [til e-s (etc.)] kalde ud (til kamp, etc.) (med hornsignal), kalde ud ⫽ call out (to battle, etc.) (with a trumpet call), call out

6) [e-t] [um e-t] kundgøre, proklamere ⫽ proclaim

við: blása við

[!] trække vejret (hørligt?), sukke ⫽ breathe (audibly?), sigh

C. blásask

1) [af e-u] blæses ⫽ be exhaled

●●● hann (ɔ: heilagr andi) fer framm af huoromtueggia (ɔ: fǫður ok syni) eiliflega svasem ande ⸢blęs[c] [var. feʀ Eluc675(1989) 11⁸] af muɴne ~ lat. spiratur 11²⁴ ●Eluc674(1989) 11¹

2) kundgøres, proklameres ⫽ be proclaimed

●●● lat taka ludra mina sialfs ok lat blasa vm alla borgina med hatidlegv kalle ok lat ⸢boda [var. þat blasaz AM 243 f fol 112¹³] at salomon er kongr at uilia guds ok at kosning davids var. KgsA 118¹⁰ → Kgs AM 243 f fol 112¹³

D. blásask + præp./adv.

saman: blásask saman

støbes ⫽ be cast

●●● sem þau (ɔ: goðin) ⸢eru blasin i elldi [var. blasaz saman i elldi AM 429 12° “B”] cf. god þin, er af eiri eru gio᷎r 17²⁸^-29 ~ lat. igne conflati sunt PassAgn 352a⁴⁴ var. AgnesA 17³⁴: AM 429 12° “B”

Form.: blasa (90); bles (34); blása (25); blés (24); blasit (19); blæs (11); blasinn (11); blæss (9); blásandi (8); blasandi (7); blꜳsa (6); blesu (5); blesi (5); blies (5); blasin (4); blásit (4); blasanda (3); blásinn (3); blésu (3); blasid (3); blaset (3); blasaz (3); blásanda (3); blasnir (2); blęs (2); blase (2); blasandí (2); blasi (2); blas (2); blasiɴ (2); bleso (2); blasnvm (2); bla▹si◃t (2); blasenn (2); blásin (2); blaasa (1); blaasinn (1); blési (1); bläsande (1); blás (1); blȧȧsner (1); blꜳ̈sin (1); blíesv (1); blęs▹c◃ (1); bläsner (1); blesv (1); blaasít (1); blasna (1); blaasit (1); blasít (1); bliez (1); bleis (1); blásnar (1); blꜳsandi (1); blásid (1); Blasit (1); blasanndi (1); bléss (1); blȧsa (1); blasen (1); blę́ꜱ (1);

Comp.: sam- (2)

Gloss.: EJ (cf. corr. blásinn); ClV item áblásinn; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr item áblásinn; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med blasa, blasinn; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr; Fr4; NO item áblásinn; Walter _; ÁBlM; Bl item áblásinn; WPA _; ; EDPG *blēsan-

Litt.: Andersen 1974 [KLNM 18] 348; Kaiser 1998 157, 239; Pipping 1926 107; Reichborn-Kjennerud 1928 85-86; Reichborn-Kjennerud 1944 53; Salvesen 1968 49

Genre. (expected): historical works [his]: 88 (59); religious works [rel]: 72 (90); romances [rom]: 57 (35); legendary sagas [fas]: 29 (14); family sagas [isl]: 27 (41); legal works [jur]: 22 (32); contemporary sagas [bis]: 21 (25); learned works [div]: 12 (10); þættir [tot]: 9 (7); charters [dip]: 1 (26); unclassified [ ]: 0 (1);

External (non-ONP) resources:

...

IN PROGRESS

...

Lexicon Poeticum (2nd ed.)

This uses metadata and images from septentrionalia.net

bláland - blik

...

DSL (experimental)

Searches Old Norse etymologies in ODS and Kalkar dictionaries based on data provided by Thomas Troelsgård from DSL’s digital resources in Nov. 2022. Old Norse homographs are not distinguished.

ODS: blæse (blása) Kalkar: Blåse (blása)

Cookies

ONP: Dictionary of Old Norse Prose

Word

2blása vb. [blǽss; blés, blésu; blásinn]

A.