galgi sb. m. [-a;]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
I.
galge ⫽ gallows
(þeir) dømdo hann iam-brát ok drógo til galga mote guðs lꜵgum ok manna
●ÓH619 1199þar man hann festa þek a hinn hæsta galga er hann fær til
ÓTOdd 8216Konungrenn þegar mioc reiðr svor mikinn eið. ef Janual getr ei vart sec máli konungs með retenndum. þa skal konungr lata á bal brenna hann eða hengia hann sem þiof a galga
Menota: 39va36 Streng 21815se ec gorla s. hann at þar etlar hann mer galga. ef ec køm. oc kaɴ ec scaplyndi hans. oc mvn ec ecki trva honom
HalldSn³Mork 1551skal ec æigi þat sea at þeir hangi a galga
Þiðrᴵᴵ 1671væri þa hofliga mikit ef hann reði þui af Eyrunum er firir utan er cracana oc væri hann þar hengðr a galga
Sv 16311Ek skal hengia yðr við þeɴa galga
Flóv¹ 13232voro þeir af galga teknir
~ lat.de patibulis
Vulg Jos 10,27 StjC 37025‹hann var hengðr aa gaalga› emend. Stj 20214: AM 227 fol “B”
~ lat.ille suspensus est in cruce
Vulg Gen 41,13 emend. Stj¹ 20214: AM 227 fol “B”ok sá ek at sá fjándinn hafði rifit upp ⸢gálgann [var. gálgatréit Holm papp 66 folˣ “a”]
Æv⁸² 23710En er hann gíeck til gálgans. hristí hann botann af fætí ser
Huldaᴵᴵ 24216Sa holmr var þa hafðr til þess at drepa þar þiofa ok illmenni stoð þar galgi
ÓTᴵ 23718Pharao man láta hengia þik aa gálga
Stj¹ 2018eru uit skiott heingdir aa gaalga fyrir þau uskil er þeim uôru þa giorr
DínDr 4222honum matti huorke tortima galgi ne virgull
ÓH1005 84717Þeir Sveinn toku þa hondum ok ... fluttu þa til landz; var þeim þa hogginn gꜳlgi
Orkn 30119þá láti konungr hengja mik sem hinn versta þjóf er til galga er dœmdr
KlmA 3197Brefuin uottudu, at þessi madr uar hengdr ꜳ galga
Thom² 47111mik take harr galge ok aller gramir, ef ek lyg nakvat ord
Vǫls 9514Reidar kong let hann heíngía daudan ꜳ̋ galga þann er hann hafdi honum ætlad
Hálf 17615ek mun eigi fara á konúngs fund, þvíat hann mun mér unna gálgans fyrir mitt starf
Án 33922konúngsmenn gef ek í vald Grími ... ok hafi hann af þeim gaman í dag, Grímr ... fór til skógar með þá ok spyrti þá saman alla á einn gálga
Án 3524þv skallt heingdur uerda vid hinn hæsta gꜳlga
BevC(2001) 20920skalltu nu giora annat huort at liuga ecki hier af meira ella skalltu hanga vid hinn hæsta gaalga
Vikt 3424skulu II þrælar leiða þik til skógar ok hengja á gálga
ÁlaFl 9916berandi sialfs sins galga hinn hæsta kross ꜳ sinum blezudum herdum
MarE 100428eg er fvs til þess at ofra mig minvm gvde. þeim sem sig sialfan offrade ꜳ krossens gallga fyrer skylld allz mannkynns
LazReyk 18226þeim sem sig sialfan offrade ꜳ krossens gallga
LazReyk 18226Nú er hér búinn þér gálgi, konungr
Gautr¹ˣ 3011skal ek lata þig upp heingia a hinn hæsta ga̋lga, sem er hier j Jndia lande
Gibbˣ 4514lætr þar med so seigia at huor sem eckj være komen fyrer þridiu söl til borgarinar skylldi heingdr verda ä hafann gälga
Gibbˣ 5813Sá hólmr var þá hafðr til þess, at drepa þar þjófa ok illmenni, ok stóð þar gálgi
Hkrᴵˣ 3559væri þat makligast, ek léti heingja þik á gálga fyrir djörfung þína, ok kendi þér svá, at leika eigi þvílíkt við fleiri
SǫrlaStˣ 43914var hann til dómara leiddr ok til gálga dæmðr
Æv⁵¹ˣ 16725gaf þeim öllum ráðasök, ok til gálga leiddi
Æv⁶¹ˣ 17514
● festa (upp) á galga [e-n]
letr hann festa hann á galga
~ lat.cruci
Alexandreis 21513 (VIII 354) Alex 12526þar mvn hann lata festa þik upp a galga
ÓTOddS 8319ok festa hann háátt upp a galgha
~ lat.patibulo suspenderent
27336 Thom¹ 27310Hacon Iarl let siðan festa Gullharalld a gálga
Jvs7 627þeir festu þa upp aa galga
~ lat.crucifixerunt eos
Vulg 2Reg 21,9 StjB 54323tóku þeir ... vij menn, er honum til heyra, ok festa upp á gálga
GBpD 1144hann mvndí mik lata festa á hínn hæsta galga
HalldSn³Hulda 18026Geck hann of siðir við morðínv. ok líet konvngr festa hann á galga
Huldaᴵᴵ 6814Gullharalldr varð hand tekinn ok let Hakon hann festa ꜳ galga
ÓTᴵ 9613snui þer uond j har honum ok uil ek hoggua hofud af honum edr virgul um hals honum en ek mun skiota stocki undan fotunum ok se hann suo upp festr a galga
ÓH1005 8177manndraparar erchibyskups muni taka hans likama med forzi ok draga um stadinn eda festa ꜳ galga
Thom² 4454Hann męllti ... at Randve skyllde taka ok a galgha festa
Vǫls 10629(hann) uill lata Heidrek festa a galga
HeiðrR 5111fest þa (ɔ: hǫfðingja) vpp aa galga i gegn solu
~ lat.in patibulis
Vulg Num 25,4 Stj² 33824sagde at þꜳ skyllde thaka og festa ꜳ galga og so var giortth
JerReyk 23417Haraldr var handtekinn ok lét Hákon hann festa á gálga
Hkrᴵˣ 2783í þá sömu (ɔ: myrkvastofu) skal hann fara ok þar sitja sjau vetr ... síðan skal hann festa upp á gálga
KlmBˣ 7437hun sagdi hann skilldi a ga̋lga festa ef hann taladi slikt optar
SigrValˣ 1313
● leiða undir/til/at galga
Þorir var leiddr vndir galgaɴ
Mork 30427let Iormvnrekkr konvngr taka son siɴ ok leiða til galga
SnE 13227Þorir var leiddr at galganvm
Huldaᴵᴵ 12114þvi næst var Egill leiddr til galgans
Huldaᴵᴵ 12118Bondi einn ... vard fyrir þiofnadar alygi, sva at hann feck eigi fyrir sik ordi ne eidi, ok hann til galga leidr *aurvænti af þeim allz rettdæmis, sem vid voru
ÓH235 18116Ða er Þorer var leiddr undir galghann. mællte hann ill ero ill rað. oc þa er upp reið galgatreet. var Þorer sva þungr at
FskBˣ 31417
● reisa galga [e-m]
reistv þar galga oc hengðv þa þar er sia mętti utan af firði af þioðleið
ÓH 1103þeir letv reisa galga fyri borg liðvm
Bret 25621Saufnuðu bændr ser liði ok toku Gretti hondum ok dæmdu hann til draps ok reistu honum galga ok ætluðu at heingia hann
Fbr 211Síðan reístv þeir galga
Huldaᴵᴵ 12110voru þeir Þorgils ok Þorir teknir ok ræistr þeim galgi
HróF(2019) 9212Er þa galgi reistr
MarE 56431fóru (þeir) til ok reistu gálga þar þegar í skóginum ok ætluðu at hengja Gretti
Gr 16818lét þá Gýlaugr konungr reisa gálga, leiðir hann Jǫrund þar til ok lætr hengja hann
Hkrᴵˣ 4411Eptir þetta var farit með Egil til skógar; var þar reistr gálgi, ok var þar Egill upp festr
Knýtl1741ˣ 989
● sporna/sperna galga
takid þa hondum ok skolu þeir sporna hinn hæsta galga
StSt335 2622hann ⸢spornar gálgann [var. sparrar ga̋lgann; var. spann galgan[n] EbWolf(2003) 871 Eb447(2003)ˣ 861]
Ebˣ 543Þá mælti konungr, er Egill sparn gálgann: illa koma þér góðir frændr í þǫrf
Hkrᴵᴵᴵˣ 24212
II. (cogn.)
III. (y. no.)
Form.: galga (31); gálga (12); galgi (4); gálgann (4); gálgi (4); gaalga (3); gallga (2); gálgans (2); galgha (2); ga̋lga (2); gꜳlga (1); gꜳlgi (1); gälga (1); galghann (1); galganvm (1); galgans (1); Galghanom (1); galge (1); galgaɴ (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb _; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl item cf. corr.; WPA _; ; EDPG *galgan-
Litt.: Meyer 1958 [KLNM 3] 456; Olsen 1936 [ANF 52] 238
Genre. (expected): historical works [his]: 26 (13); religious works [rel]: 16 (20); romances [rom]: 12 (8); legendary sagas [fas]: 11 (3); family sagas [isl]: 4 (9); þættir [tot]: 3 (2); learned works [div]: 1 (2); contemporary sagas [bis]: 1 (5); unclassified [ ]: 1 (0); legal works [jur]: 0 (7); charters [dip]: 0 (6);
CS (red.) — October 2011
ER (omred.) — March 2020
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
galdr - gaman
gáa - geðvõrðr
...
...
DSL (experimental)
Searches Old Norse etymologies in ODS and Kalkar dictionaries based on data provided by Thomas Troelsgård from DSL’s digital resources in Nov. 2022. Old Norse homographs are not distinguished.
ODS: Galge (galgi)