dreifa vb. (ONP)

dreifa vb. [-fð-]

(cf. -dreifðr adj.)

Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English

A.

1) [e-u / e-t] [yfir e-t/e-n / um/of e-t / umhverfis e-t / á e-t / í e-t / í e-u / undir sik / ór e-u] [með e-u] [sér] sende gennem luften/vandet, sprede, strø, drysse, stænke ⫽ send through air/water, spread, scatter, strew, sprinkle

●●● Bið ec þic ... at þesser rise up af dauða, er dreifþer hafa verit of diup sevar ~ lat. sunt delati MirAndr 841⁹ Andr¹645 353²⁰
●●● dreifði (konungrinn) molldo a hafuð ser. sem þa var syrgianndda manna siðr til ~ lat. aspergens JDamBarl 119⁴ Menota: 91ra¹⁹ BarlA 173¹⁵
●●● hiarta þitt tælr dræifðan sannd mæðr viɴdum oc hafs afli um alla heims kringlu ~ lat. in textu dispersam uentis arenam 93² Kgs 95¹⁰
●●● hann dreifði o᷎skunni i daudra manna grafir ~ lat. proiecit Vulg 4Reg 23,6 Stj³ 650¹⁸
●●● dreifði hann vatninu ur ampullanum niðr i balit ~ lat. exparsit MirAndr 833⁶ Andr²A 365¹⁹
●●● let hun sik færa undir alldintre ... ok dreifa þar undir sik i kross ꜳ iorðina ausku, en þar ꜳ ofan litlar saðir ~ lat. sparsum MMSpecH 360a⁴⁶ (IX 105) MMA 542⁷
●●● dreifdi Moyses o᷎skunni i loptit upp ~ lat. sparsit Vulg Exod 9,10 Stj¹ 273¹⁶
●●● vigði biskup uatn ... ok dreifði vatnínu vmhverfis steininn. ok sva steypti hann þvi yfir ofan at allr varð vátr steinninn ÞorvVÓTᴵ 286¹³
●●● dreifanndi duft ifir ser ho᷎fud med grati miklum ok veinan ~ HMSᴵᴵ 104²³ ~ lat. mittebant pulverem in capita sua VitNic1751 121a⁹ ●Nik Holm perg 16 4° 31r⁴
●●● þeir unnu ꜳ erchibyskupi andlausum dreifandi hans blod ok bein med heila innan um kirkiuna Thom² 442³⁷
●●● Stappar madur þat smatt. ok dreyr (sic ms. 13r¹) j gomol sar. þa heilsar þat ~ da. strør HarpK 121²² MedMisc 66¹⁴
●●● Dreif coreandrum j husi enn flær muno deyia MedMisc 129¹
●●● ef molldu vr leydi hanz var dreyftt yfer menn edur fienad ... vard þegar bot a ÞBpC³ˣ 349²¹
÷ Ris up þu oc safna saman beinum minum, er nu ero viþa dreifþ ~ lat. Surge, collige ossa mea quae dispersa sunt TranslBarth 736³⁹ Barth² 766²
÷ Við sár. tak dust af því grasi er centaurea heitir ok dreif á sárit Menota: 2r⁷ Med655 471²³
÷ hon dræifði molld i ho᷎fvð ser ~ lat. adspergens Vulg 2Reg 13,19 StjC 520³⁰
÷ voro dreífþ ꜹll beín hans ~ lat. dispersa sunt Milit 21a¹ Ridd623 29¹³
÷ hans heilagr domr var brendr oc dreifðr oc með dusti blandinn JBapt²A 923²²
÷ let vigia vatn ok bað ⸢dreifa [var. kasta KlmA 323¹³] yfir allt liðit KlmAFrg 560¹⁴
÷ vatn úr þeim brunni skulu þér sjálfir dreifa yfir landeign yðra GBpD 130²⁸
÷ (þeir) dreifðo vigðu uatni ⸢vm [var. ifir AM 54 fol “C¹”, etc.] bio᷎rg ok hamra. dali ok hola ÓTᴵᴵ 142⁸
÷ er ... dreifd sidan askan ok ridit sem uidaz um þau kio᷎t. sem til þess eru nidr logð ... at leones eti þar af ~ lat. aspersae IsidEtym XII 2,34 Stj¹ 71³²
÷ dreifi Moyses sidan o᷎skunni ok kasti upp i loptit ~ lat. spargat Vulg Exod 9,8 Stj¹ 273¹¹
÷ hann vigði elldinn ok dreifði vatnínu yfir ÞorvVÓTᴵ 289¹³
÷ Þa let Quincianus dreifa hvossu grioti a glædr ~ lat. spargi PassAgat 39⁴² Agat¹ 5¹³
÷ Palmadag eptir tidir sk[al vigia vatn] ok dreifa yfir folkit Theol266 66¹⁷
÷ Hlautinu skyldi dreifa yfir menn, ok fé, þat sem ... þa er blótveizlur eru hafðar Kjaln 7¹²
÷ her er eirn pungr. haf hann med þer. þat hlæger mik at þat er eigi fyrir augum Lupa drottnjngar er þu dreifer yfer ur þessum pungi Vald 66²
÷ Costus er tvenne. hattar ... Stappar madur þat smatt. ok dreyr j gomol sar. þa heilsar þat ~ da. strør HarpK 121²² MedMisc 66¹⁴
÷ Stappa ... gras þat er cucurbita heitir ok ger af duftt ok dreif ꜳ hofud MedMisc 119²
÷ tak duptt af grasi þvi er centaurea heitir. ok dreif j sar MedMisc 126³⁵
÷ lat j ofn brennanda til þess er allt er brunnit at osku. ok dreyf a drefit (ɔ: drepit) duftinni. þat grædir vel MedMisc 130²
÷ dreífd ~ lat. dispersa sunt omnia ossa mea 18²⁸ (Vulg Psalm 21,15) GlossPsalt 19²⁸

2) [í gegnum e-t] ?sigte, si, ?drive, presse (gennem klæde) (cf. drifta vb. & def. 1 ‘drysse’) ⫽ ?sieve, ?press (through a cloth)

3) [e-u] (spec.) så ⫽ (spec.) sow

4) [e-t/e-n] [e-u / með e-u] overdrysse, bestænke, tilstænke, oversprøjte ⫽ bestrew, bespatter

5) [e-m/e-u / e-n/e-t] [til e-s / í e-t / með e-u] [frá sér] opløse (flok), sprede, sprede og blande (med folk), sende bort (i forskellige retninger) ⫽ disperse/disband (a group), spread, spread and scatter (among people), send off (in different directions)

6) [e-m/e-u / e-n/e-t] [í e-t / frá e-u] [af e-u] fordrive, eliminere, nedbryde, knuse ⫽ expel, eliminate, bring down, crush

● dreifa ok drepa

7) [e-u] [til e-s] aflede ⫽ divert, distract

●●● Dræiui egi agirnd hug varom til iarð-legra luta ~ lat. dilaniet GregHom 1105¹⁸ HómNo⁴ 41¹

8) [e-u] [með e-u] (ved svømning) skubbe til side ⫽ (when swimming) push apart

●●● hann hafði aldri svá á sundi verit, at *honum hefði jafnerfitt veitt⸣, því at æ jafnan, er hann dreifði vatninu með höndunum ok fótum, þóttist hann kenna, at *urð var undir knjám honum ok olbogum Mág² 76²⁶

9) [e-u / e-t] [yfir e-t/e-n / um e-t / á e-t] brede ud (over ngt), sprede ud ⫽ spread (out over sth.), diffuse

**● ‖ præt. part.: dreifðr** udspredt, ?strålende ⫽ fanned-out, ?radiating

●●● har hans var sem dreifðr logi brennanda ellz ~ lat. Crines ... incendiis sparguntur VitAnt 138²⁴ Ant 67¹⁴

10) [e-t] [e-m / til e-s] [af ■] strø om sig med, uddele, distribuere, gøre kendt ⫽ hand out generously, distribute, make known

11)
● dreifa dǿmi [til e-s] [með e-u] (drage parallel ɔ:) anføre parallelt eksempel (andetsteds) ⫽ (to draw a parallel ɔ:) point to a parallel example (in another place)

●●● Likt dæmi, sem nu var inn leitt af vars drottins pinu, ma rettliga dreifa heðan framm til kristninnar i Asia með þessarri glosu Jón⁴ 481²

B. dreifa + præp./adv.

braut: dreifa í braut

[e-u] opløse (flok) og sende bort ⫽ disband (a group) and send away

●●● skalltu þegar ad morne dreifa j burtu þijnumm øllumm her DínDrˣ 81⁸

sundr: dreifa í sundr

[e-t] opløse (forsamling) ⫽ dissolve/break up (a congregation)

●●● briot þeira styrkleika ok dreif i sundr þeira safnad ~ lat. disperge HelChron 992⁷ MarD634ˣ 782²⁴

til: dreifa til

[!] [e-u] sprede ud ⫽ spread

●●● En síþan óx maɴkyn í á cafare illengar. at til dréifþom hvaþan ęfa synþom. oc ... ꜵllom blótom scurþgoþa ~ lat. diffusis ... sceleribus PaulDHom 1168⁶ ●HómÍsl⁶²(1993) 102r²¹

út: dreifa út

[e-t] udbrede, udsprede ⫽ diffuse, propagate

●●● dio᷎fulsins villa sem vt dreifir alla illzsku ~ HMSᴵᴵ 103⁹ ●Nik Holm perg 16 4° 30r¹⁸

C. dreifa sik

drive (gennem luften), komme svævende ⫽ drift (through the air), sway/glide along

●●● suo sem eitt gullstaup ... hafdi fallit or himninum ok dreift sik ok fest vid klædi þessa bonda MarD635ˣ 955²⁹

D. dreifa sik + præp./adv.

niðr: dreifa sik niðr

[í e-t] [eftir e-u] kaste sig (i støvet) ⫽ prostrate oneself

●●● karlar ok konur ... flokkvm rennandi fram at borginni. dreifandi sik eptir þeim landzskap nidr j dupt ok hárklædi med sut ok grati. biðiandi ... ~ PS 595¹ ~ lat. ingens multitudo ... conveniens more patrio supra cilicia strati ... omnis autem domus regia planctibus et gemitibus personabat HistEccl 129²² (II 10,8) JJ SÁM 1 53ra¹⁸

E. dreifa sér + præp./adv.

út: dreifa sér út

[í e-t] bevæge sig ud (i ngt) ⫽ allow oneself to get (into sth.)

●●● huer sa madr sem sier dreifer ut j radleyse Æv238XXIV¹ 311⁵

F. dreifask

1) [um e-t / til e-s / á e-t / í e-t] [af e-u] føres gennem luften, spredes, drysses, stænkes ⫽ be carried through the air, be spread/dispersed, be sprinkled

2) [í e-t] [e-m] (fig.) ?kastes, ramme ⫽ (fig.) ?be thrown, strike, hit

3) [um e-t / millum e-ra / til e-s/e-rs / í e-t / frá e-m] [af e-u] (om mennesker/dyr) spredes, spredes og blandes (med folk), drage bort (i forskellige retninger) ⫽ (of people/animals) be dispersed, separate (from one another), be scattered and mixed (with people), leave (in different directions)

4) [um e-t] være spredt ⫽ be spread

5) [af e-u] fordrives, nedbrydes ⫽ be expelled, be destroyed

6) [í e-t] afledes, distraheres ⫽ be diverted, be distracted

●●● sꜳ hugr sem dreifiz i margar ok ymissar fiolskylldr leidiz fliott ok stundum bleckiz Thom² 406²

7) [af e-u] (gramm.) afledes ⫽ (gramm.) be derived

●●● (bogstavet ⫽ the letter) æ þikker hvarvitna lyta maal, nema þar sem skynsemí mꜳ̋ fyrer giallda, at þav orð, sem þat stendr í, dreifaz af þeim orðvm sem ꜳ̋ stendr í Gramm⁴ 134³

8) [yfir e-t/e-n / um e-t/e-n / til e-rs / í e-t] [af e-u/e-m] [með e-u] forgrene sig, dele sig, spredes, sprede sig, brede sig, brede sig ud ⫽ branch out, divide, be spread, spread, spread out, extend

**● ‖ impers.: dreifisk** [um e-t] der sker en udbredelse ⫽ there is a spreading

9) [um e-t / til e-rs] [með e-u] distribueres, viderebringes, vinde udbredelse, blive kendt ⫽ be distributed, be passed on, become widespread, become known

G. dreifask + præp./adv.

braut: dreifask í braut

[í e-t] drives bort, fordrives ⫽ be driven away

●●● Rognvalldr brusa sun oc dagr rings sun dræifðuzc i braut i okunn lond ÓHLeg 86¹²

niðr: dreifask niðr

[fyrir ?e-t/?e-u] tilintetgøre hinanden ⫽ destroy each other

●●● (lectio? cf. ed. note p. 129 & parallelteksten) fra fimbvlvetri ... aðr ganga aþrir .iij. vetr þeir er vm alla verolld ero orrostor dreifaz niþr fẏrir agirni. ok engi þẏrmir feþr ne sẏni i maɴdrapvm ~ þa er (sic) vm alla verold orrostor miklar; þa drepaz bræðr firir agirni sakar SnE 70¹² SnEU 33¹

yfir: dreifask yfir

[!] [af e-u] tilstænkes, oversprøjtes ⫽ be splashed, be sprayed

●●● Þat er ... firirboðit at krossmork (!) vórs herra ... ꜳ io᷎rðu ... megi fottroðaz. eðr af no᷎ckurum vreinindum yfir dreifazt StatEi³351 631³⁴

(Unsorted)

Form.: dreifa (19); dreifði (17); dreifaz (15); dreifir (10); dreifiz (8); dreift (8); dreif (7); dreifz (5); dreifðuz (4); dreifandi (4); dreifdiz (4); dreipt (4); dreifazt (3); dreifðir (3); dreifdir (3); dreifðiz (3); dreifduz (3); Dreif (3); dreifþiz (2); dreifr (2); dreifdust (2); dreifzk (2); dreyr (2); dreifer (2); dreifdu (2); dreifizt (2); dreifast (2); dræifðuz (2); dreifðist (2); dreifduzt (2); dreifist (2); dreifask (2); dreifanndi (2); dreifðr (2); dreifi (2); dreifdizt (2); dreifþ (1); dreifðusk (1); dreifd (1); Dræiui (1); dreifðizc (1); drefðiz (1); dreífd (1); Dreifa (1); dréifþi (1); dreifði (1); dræifðez (1); dræifez (1); dreifðisk (1); dreivazk (1); dræifðuzc (1); dreifder (1); dræifðan (1); dreiva (1); dréifþom (1); dreifðvz (1); dreivizt (1); dréifþosc (1); dræifaz (1); dræifðvz (1); dreifvizt (1); dreifþer (1); dreifðo (1); dreifða (1); dreyfast (1); dreijfdiz (1); dræifz (1); dræifði (1); dreifið (1); dreifþi (1); dreifðu (1); dréifa (1); dreifdi (1); dreyftt (1); dreífþ (1); dreifð (1); dreifdr (1); Dreifðu (1); dreifzt (1); dreifde (1); dreifðe (1); Dræifþvz (1); dreyf (1);

Comp.: sundr- (12)

Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ; deVr; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM; Bl; WPA _;

Litt.: Seip 1952 [APS 21] 25

Genre. (expected): religious works [rel]: 120 (55); historical works [his]: 24 (36); romances [rom]: 17 (22); contemporary sagas [bis]: 16 (15); learned works [div]: 10 (6); family sagas [isl]: 8 (25); þættir [tot]: 5 (5); legendary sagas [fas]: 4 (9); legal works [jur]: 2 (20); unclassified [ ]: 0 (1); charters [dip]: 0 (16);

External (non-ONP) resources:

...

IN PROGRESS

...

Lexicon Poeticum (2nd ed.)

This uses metadata and images from septentrionalia.net

draupnir - drengr

dáð - eða

...

Cookies

ONP: Dictionary of Old Norse Prose

Word