slíta vb. [slítr; sleit, slitu; slitinn]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
A.
[e-t / e-u] [við e-n]
almáttegr goþ ... sléit bꜵnd eilífs dꜹ́þa
●HómÍsl¹⁶(1993) 22r17til þess eɴdrnyiasc liþer þeirra at þeir sé ofyallt slitner af hoggormom er etke vilia géyma guþs boþorþa
●HómÍsl³⁹(1993) 69r14Slitom ver eigi oc þa þeɴa kyrtil heldr hlvto ver hann
Ósóm677 12man tu falla oc allt lið þitt. Oc ramnar munu slita ræ þitt oc vargar
ÓHLeg 3034var þa slitit þeirri stefnu, oc hafþi hon verit allt til miðsdags fra morni
SJ² 79510En hans fals pusa. er slæit við guð ok hann handsol sin. saker mæiri tignar er hon girntizc oc til sa. bio æignum pusa sinum svik ok dauða
Streng 8020vargulfr var æitt kuikuændi mæðan hann byr i vargs ham. þa slitr hann i þæirre œðe menn ef hann nær
Streng 8610Allir þegar sacar harms ok hormvngar er þeir fengo af falle slicra hofðingia ... tocu þegar hialma af hofðvm ser oc slitu har sitt
Menota: 33ra31 Streng 14427ormr sa. er slita skal þa. sa skal alldri dœya
Menota: 15vb13 BarlA 2835huð hans (ɔ: rostungs) er goð oc þiucc til reipa oc rista mænn þar af stærcar alar sva at væl draga sæx tigi manna æitt reip eða fleiri oc geta þo æigi slitit
Kgs 2911Þa slitv þau mal⸢stefnvna [var. stefnvɴi AM 325 V 4° “325 V”, etc.]
ÓH 7511Þeir ⸢slitv [var. skilðu Hkrᴵᴵˣ 20712] sva malstefno þessa
ÓH 2438mono vargar draga þic oc yðr alla oc hrafnar slita
ÓH 2758sleit Knvtr konungr leiðangriɴ oc gaf leyfi ꜹllom monnom at bva ser til vetrvista
ÓH 4568varla fek Alexander konungr stoðvat þa at ei slite þeir fylkingarnar oc liope þegar áSerke
Alex 661sva let hann liðet fara geteliga at þessa scipan scyllde hverge slita
Alex 1056tvęr af þeim þrim systrum er orlogom styra fa nv varla sva títt spunnet orlagsþrað. sem eín slítr
Alex 13422Nv eptir þetta er slitiþ veizloɴi
Jvs291 925væri þat drengiligt at við þat slitir þu þessa orrosto at þu bærir hans suærð þer i hændi
Þiðrᴵᴵ 2319Njáll ... bað hann ikki ⸢eyða fjǫlmenni [var. slita fjölmennino var. Njála 3213: AM 162 B δ fol “Cδ”, etc.]
var. NjM 17115 → var. Njála 3213: AM 162 B δ fol “Cδ”slitu þeir þa samnaðinom
Sv 155Var sva slitit þeꜱo tali at þat var alraðit at buaz ibrꜹt sem hvatligast
Sv 6317snaran er sliten, en ver erum leyster
~ lat.laqueus contritus est
11732 Thom¹ 11712þv ættlar at slita [festom] við dottor mina
BretHb(2025) 5428ef ver slitvm login þa slitv ver friðin
Kristni 14326ok sleit þa nott bardagan
TrójHb 9425sleit nott ⸢bardaganvm [var. þa nott bardagann TrójS 10215]
TrójHb 10223sleit þa nott bardagan
TrójHb 19529sleit þa nott bardagan
TrójHb 19720vgrafin mantv ligia dyr mvnv slita þig eða vrð man kiæfa þig
ViðrǼHHauksb 30518kollvðv girkir þann mals laust soloecismum af borginni soloe ok cismvs; þat er slita æða svndrskorning at uáru mali, þviat sa laustr sleit malsins parta
Gramm³748 737ef þer komit skiott ꜹstr hingat. mvnvt þer slitið fa flocki Bagla
HákFris 4062slitu bænðr ⸢samnaðin [var. safnadinum HákFlat 763]
HákFris 4541með hverio þik ma binda at þv megir æigi slita
~ lat.erumpere
Vulg Judic 16,6 StjC 41616Hann ... slitr þegar bavndin
~ lat.rupit vincula
Vulg Judic 16,9 StjC 41623hvarki let hon slita hrę þeirra fvgla vm daga ne dyr vm nętr
~ lat.lacerare
Vulg 2Reg 21,10 StjC 54328þa sem vtan borgar dæyia manv slita fvglar himins
~ lat.vorabunt eos aves caeli
Vulg 3Reg 14,11 StjC 58321hrę hennar manv hvndar slita
StjC 60129ef maðr slitr bu sinu i heraðe
Landsl 396oc let slíta holld hans meþ vllkꜹmbom
BlasA623 406syndv honvm silkibandit ok baþv hann slita ok qvoþv vera nǫkqvoro trꜹstara, en likindi þætti a firir digrleiks sakar
SnE 3623ok selldi hverr ꜹðrvm ok treysti með *handafli, ok slitnaþi eigi, en þo qvoþv þeir vlfinn slita mvndo
SnE 3625en ef þv fær eigi þetta band slitit, þv mvntv ecki hræþa mega goþin
SnE 373þa skall þet radafar slita fe laust þo at þet se huarkes þæira villi
BorgKr³ 3669ef maðr slitr bui sinu i heraðe oc fær til kaupangrs firir mantal oc iamnað manna oc fær han siðan i herað. þa æigha bꝍndr gerð hans
Bl 2041þo at æigande kome þa eftir er slitið er. þa scal han engu fe firir þat bꝍta
Bl 27218þꜳ slitu þeir klæði sin ok kaustuðu molldu yfvir haufut ser
Páll²A 25630barnit uar fallit fra mer tueɢia feta langt, ok settz ꜳ̋ [einn ari] ok villdi slita
Bær567 8916⸢sleit [var. tók Ebˣ 15624] Þorsteinn or Hafrs fiarðar ey. goðorð ór Þorness þingi
EbWolf(2003) 26714litlu siðaʀ var slitið gilldinu
EgM(2001) 928gætid her til Ꜹnundar husbonda yðuars ok þeiʀʀa felaga, at eigi sliti dyr eða fuglar hræ þeira
EgM(2001) 1096taka þau tal milli sín ok tala þann dag allan ... áðr þau sliti talinu, er til heimtr Egill ok Hǫskuldr
Laxd 822er boðinu var slitit, valði Kjartan góðar gjafir Guðmundi
Laxd 17118þótti þeim í hǫnd falla at taka upp land þetta hjá sér sjálfum, ok bað Ósvífr þau eigi láta smátt slíta
Laxd 1819sem þeir slita þvilikar rðvr, gengr signaðr Thomas til kirkiv
MarS 1998opt hafdi siduenía til verít. þa er o᷎ruasa konungar ho᷎fdu andaz at slíta alla doma þeira ok rꜳ̋d
Rómv226(2010) 112er Josue veit þenna usigr. þa sleit hann klædi sin ok laa á kniám fyrir o᷎rkinni allt til aptans
Stj³ 35626Eptir þat for hann vestr heim oc sleit floc sinn a Micla-bæ
StuᴵK 20822Sleit
Bret AM 573 4°¹ 37r8at slitnu taumalagi skirlifis
MMA 5144fann þat til saka at Olafr konungr hefði slitít við hana einka malum ok lostit hana i andlit
ÓTᴵᴵ 2445Akilles sotte allt ad borger ueggium var þa fram ordit oc sleit nott bardaghan
TrójS 976Nú skal maðr i ljósi fé hafa ok nýta sér, ok þó at eigandi komi þá eptir er slitit er, þá bœtr hann engu fyrir
Jb 27410slæit hann ⸢læidangrinum [var. leiðangriɴ ÓH 4569]
ÓHFlat 29024skaltu slita vinattu þiɴi vid kong
KlmA1980 17217slitu þeir þegar þröngina ok börðust með konungi
KlmA 36529greifinn ... baud, at hana skylldi upp festa, ok sidan let hann slita holld hennar med iarnkrokum
MargA 47629ormar slita briost þeira manna er guds nafn lasta
Seb238XII 1073slítr aldri vinfengi við Glúm
Glúm564 4926gerisk góðr bóndi ok slítr aldri vinfengi við Glúm
Glúm564 4926Agnes syniadizt ok kvadz alldri vilia slita ast vit enn fyrra unnanda sinn
AgnesA 1619ef þer komit skiot austr hingat, þa munu þier slitit fra flocki Beglinga
Hák81 32317var þat nockura hrid, at ecki spurdizt til þeirra, ok þa slitu bændr safnadinn
Hák81 41718og ein af þeim þrimur systrum sem aurlo᷎gunvm styra færr nu eigi so skiȯtt slitit o᷎rlo᷎gsþradvna
Adon 1409Karlamagnús konungr sleit klæði sín ok skók skegg sitt ok féll af hesti sínum fyrir úgleði sakir
Klma 5256þessi guds ambatt slitr allar hans snorur med rettlætis stadfesti
MarE 42914Gerit þier eigi nockt haufud ydur. ok eigi slitid þer klædi ydur
Stj² 31615Josue ... slitr klædi sin
Stj² 32620ek hefe vonnd klæde, ok hrygger mik ecke, þo at ek slite þeim eigi gio᷎rr
Gísl 5013þeim útan yfir ána fórsk seint, ok kómu eigi, fyrr en slitit var fundinum
Gr 19713sleit sinn ungdom og daga med þessv athhæfe og hier med thamde hann sigh vpp ꜳ jllt ordthak
JerReyk 24125og vande sig vppꜳ spil og annat lavslæte ... og sleit sinn vngdom ok daga med þessv athhæfe
JerReyk 24125Slitu þau talid
Fljˣ 10017fann (hon) þat til saka, at Óláfr konungr hafði slitit einkamálum við hana
Hkrᴵˣ 42914slitu ⸢þeir málstefnunni [var. þꜹ malstæfnuna Holm perg 9 II fol 1vb11]
Hkrᴵᴵˣ 5010hann hafði slitit festa-málum við dóttur hans
Hkrᴵᴵᴵˣ 21314Þat mon verþa satt es vér slítum í sundr logen. at vér monom slíta oc friþeɴ
Íslbˣ 2926etandi ok slitandi kiotid af beinunum
~ lat.subvellens
HFars 179718 MarD635ˣ 67628En ef vér vinnum nǫkkut í, skal eiga þriðjung hverr vár, en slíta eigi fyrr flokkinum en vér bíðum annathvárt bót eða bana
StuᴵᴵR11127ˣ 16412viljum vér nú slíta þessi þœfð, ef yðr sýnisk, en eigi viljum vér kvámu yðra nær húsi en nú eru þér komnir
Vápnfˣ 433Ván má hverr maðr þess vita, ef hann á við sér ríkara mann ok siti samheraðs honum ok hafi þó gørt honum nǫkkura ósæmd, at hann mun eigi mǫrgum skyrtum slíta
ÞStangˣ 8216
● rífa ok slíta [e-n/e-t]
reif oc sleit allan
ÓH 4076þo at þv rifvir ok slitir likam minn
Ant 5638hon ... sleit [+ ok reif] andlit sit
Dugg681a 375grimmiz vargrinn því meirr sem hann er svengri, rífr allt ok slítr er fyrir honum verðr
Æv¹⁶586 553leonit remiade upp yfir henne. stod buinn at slita hana og rijfa
SigÞǫgl 1503
● slíta þing(i)
Var nu slitið þinginu
ÓTOdd 591⸢nu var slitið þinginu [var. er þingino var lokit ÓTOddS 16326]
ÓTOdd 1634oc sleit sva þingino
FærÓH 3676oc sleit sva þessi þingi
ÓH 25011at kvelldi var slitit þingino
ÓH 3142Eptir þat var ⸢lokit [var. slitit var. Njála 31413: AM 162 B δ fol “Cδ”, etc.] þinginu
var. NjM 16821 → var. Njála 31413: AM 162 B δ fol “Cδ”Slito þeir við þat þingino
HákFris 3998Var þa slitið þesso þingi
StjC 44126Síðan var slitit þinginu
Laxd 742Eptir þetta er slitid þinginu
JBpB(2003) 6815Var þa slitit þinginv
StuᴵK 12611staðnaði þa kurrinn ok slitu þeir við þetta þingit
ÓTᴵ 343Slítu þeir með þvi þinginu at kristni var i lo᷎g tekin vm alt Island
ÓTᴵᴵ 19717Sleit nú með því þininu
EgÁsm 698er Mattildr fostnvt Konraði. [var. + Sidan war slitit þinginu Holm perg 7 fol “B”]
var. KonrA 699: Holm perg 7 fol “B”slitid
Karl AM 533 4° 63r19Þeir ⸢slitu nu þingino [var. scilþo nv þingit Mork 1093]
MHFlat 31723sleit sva þingino
FærKˣ 1042Nú skaltú, konungr, kjósa um kosti þessa, áðr þing sé slitit
Hkrᴵˣ 19016Staðnar þá kurrinn ok slíta þeir þinginu
Hkrᴵˣ 1917slíta þeir ⸢þinginu [var. þingit AM 39 fol “39”]
Hkrᴵˣ 1917Þeir slitu þinginu með þessum hætti
Hkrᴵˣ 3818Siðan slítr konungr þingit ok ferr hverr til sinna staða
KlmBˣ 13531Var þá slitit þinginu
Knýtl1741ˣ 6223
● ‖ impers.: slítr [e-t / e-u] [með e-jum]
Nv sleít þeirri vinattv makliga
ÓH 55916Nv slitr ⸢þar hiale [var. þessa rædu JvsFlat 15519]
Jvs291 402slitr tali þeirra oc fara meɴɴ at sofa vano braþara
Jvs291 9624Nv slitr boþeno oc bva þeir nv liþ sit jomsvikingar
Jvs291 1002þa sleít bardaganom
Jvs291 11911Þeir vaurþuþ allhraustliga, ok sleit nattmyrkr meþ þeim
Orkn325I 27011Nu slítr tali þessu ok fara menn at sofa
Jvs7 2427Nu slítr ⸢boðit [var. boþeno Jvs291 1002] ok buaz Iomsvikingar þegar af veizlunni
Jvs7 2525munu þi allir fegnir verþa varir menn at sliti þeꜱa þrasetu
SvEirsp 4356Slítr veizlu þeiri, ok var hon veitt stórmannliga
Glúm 114Slítr veizlu þeiri, ok var hon veitt stórmannliga ok menn með gjǫfum á brott leystir
Glúm 114Svá slítr þetta mót, at
GBpD 4212Svá slítr þetta mót
GBpD 613En er slæit bardaganvm ...
StuᴵK 8313Vestfirðingar komv þat kvelld i Skaga-fiorð, er sleit fundinvm i Flata-tungu, ok mæltuzt þeir illa vm, er þeir urðu sva seinir
StuᴵK 45919þar erv allt á landít vpp borgir ok kastalar. ok þorp. sva at hvergí slítr
Huldaᴵᴵ 1804uorduzst þeir allir ... þar til er myrkt var. þa slæit bardagann
EindrFlat 19431- (click to see citation slip for text) FbrFlat 15519
Nu slitr ⸢þessa rædu [var. þar hiale Jvs291 402]
JvsFlat 15519Sua slitr þenna fund
Thom² 3384reið sveinn leið sína um mörkina allt til þess er hann kom þar sem sleit landit ok var skóglaust ok leit hann þar á eina mikla
Parc 1136sleit nu ueizlunni
VSj 12410Epter þetta sleit ueizluna
Yngv 35Mun ek nú gera með ykkr ... vil ek, at þit skilið at svá gǫru, ok sé nú slitit með ykkr
Gr 987þa er furur slitar þa skipte markstein
DN XXI (*[1311-1312]›Langebekˣ) 1037varð þar orrosta svá mikil, at þat er sagt, at eigi sleit á xi. dœgrum
Hkrᴵˣ 5811þar eru alt á land upp borgir ok kastalar ok þorp, svá at hvergi slítr
Hkrᴵᴵᴵˣ 2822ꜳdur slitit þenna funnd finna þeir þat rꜳd ad sættast vid riddara Samson
Þiðrᴵˣ 1918
● slítr þing(i)
þegar er sleit ⸢þingino [var. þingit AM 325 V 4° “325 V”]
ÓH 3147eftir þat sleit þingi
TrójHb 20718Nv slitr þinginv
KonrA 8229Nv slitr þinginv
KonrA 8422lofudu aller at giora sem kongson uilldi og sleit suo þinginu
VSj 243þegar er ⸢þinginu [var. þingit AM 38 folˣ “J2”] sleit
Hkrᴵᴵˣ 32421Sleit svá því þingi
Hkrᴵᴵᴵˣ 4679sleit nu þingit
KlmB1980ˣ 3147
● ‖ præt. part.: slitinn
hans skiolldr oc brynia eru slitinn oc i sundr hœguin til onyz
Þiðrᴵᴵ 5919snara er slitin
Ridd623 3125þeir ho᷎fdu slitna skua aa fotum ok myglugt braud i kaussum sinum
Stj³ 35736Enn er skiot þurpti til at taca, var dvcrin slitinn mioc, oc ræddi Kolbeinn vm: miok kennir nv dæliglæica af varri hendi, meirr enn verdleics ydvars, er sva vandr dvkr er a bordi yðrv, segir hann
StuᴵK 26021Guðmundr prestr mælti: ecki sacar vm dvcin, enn eptir man fara biskups-domr minn; sva man hann slitinn vera sem dvcr þessi. Kolbeinn roðnaði við oc svarar enngo
StuᴵK 26025sva mikill vapna burðr var at Hakoni jarli at brynia hans var slitin til o nytz
ÓTᴵ 18920Eigi er dvckriɴ sva virdvligr sem vera skylldi. hann er slitiɴ. Enn byskvpsefni svaradi ... þar eptir mvn fara byskvps domr miɴ. Sva mvn hann slitiɴ sem dvkriɴ er
GBpB(2018) 10214tekr hann þa íarnskva af fotvm ser ok voro allþyckir ofan en míog slitnir nedan
NornÓT 352war þessi skrwði flestr miok slitinn
IslDipl (1396) 12419Þa reiddizt diakninn ok tok or fata aurk vandan kyrtil slitinn ok stuttan
Martin² 58828þu klæddiz miok slitnum buningi
VP 5548krossar .ij. litlir med sylfr ok slitnum festvm
IslDipl (1408) 16618krossar .ij. litlir med sylfr ok slitnvm festvm
IslDipl (1408) 16618þeir eru nu fornir, ok þa adra, er ek hefi ꜳ baki mer, þeir eru nu ok slitnir
Ragn 15317hann ꜳ̋ ... ij korkapur oc er onnur sliten
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 3095bóndi átti slitinn bát ok varla sjófæran
Ar426ˣ 6233hennar bondi var slijtinn og dreijginn til lijflꜳtz i burt af hennar fadmi
DI V (*1471›ÍB 309ˣ) 63926svá mikill vápnaburðr var at Hákoni jarli, at brynja hans var slitin til ónýts
Hkrᴵˣ 3314
● al- slitinn
● slitit/slitin klǽði
Ef boþ es seᴛ til samcundo gꜵfogs maɴz. þa scal eige þangat coma meþ slitnom clǽþom ne sꜹrgom
●HómÍsl⁵⁴(1993) 90r17min hin gamlu klæðe. er oll ero af fyrnsku slitin. oc faren
Menota: 48rb11 BarlA 8733Slitin hár cleði hafþi hann oc oll herfilig
BarlB 2148fernn messv klædi sæmiligh ok þo slitin
IslDipl (1392) 1034gengr hann inn i kofa sinn ok tok ser slitit klædi
VP 55317þvi næst kemur framm ein kona. hvn er j k‹l›ædvm slitnumm o᷎llum
Vilm577 1627hun vill alldri ǫnnur klæði hafa en þat sem áðr er slitit ok at spjǫrum orðit
Gautr¹ˣ 55
B. slíta + præp./adv.
af: slíta af
[e-m/e-u] [e-t / e-u]
slita af þeim eyrnagull
Alex 455munkarner ... hafa meðr afle af slitet kirkiohurþenne
Thom¹ 25814Sva slitr drottinn af þer ... riki Gyðinga
~ lat.Scidit
Vulg 1Reg 15,28 StjC 4585hann toc hiɴ mesta vxaɴ, er Himinhriotr het, ok sleít af havfvþit ok for með til siꜹar
SnE 622Kormákr setr þá fœtrna við hjǫltin ok slítr af punginn
Korm 23526Áran greip í eyrun á honum, ok sleit þau af honum bæði
EgÁsm 355fló örn af skógi at Framari, ok sleit af honum klæðin
Ket 13615hvatvetna kvikt, sem fyrir hánum varð, drap hann ok sleit af eldi
Trist¹ˣ 7425
● slíta af sér [e-n/e-t]
Þa sléit hꜵfþinge keɴemaɴa klæþe af sér
●Theol15²(1993) 78v24hann hafðe bøðe slitit af ser kløðe sín oc ryskt sec. þar með gret hann sem hann matte
Alex 5623greip hann aptan vnder hendr honum. Steina villdi slita hann af ser
EgM(2001) 1763slitr med honndunvm af ser harid
TrójS 7816Narfe sleit Helgu af sier og hliop epter Grana
Krók 3318
● ‖ impers.: slítr af [e-u] [e-t]
braut: slíta (í) braut/brott
[e-t] [af e-u]
● ‖ impers.: slítr í braut [e-n]
frá: slíta frá
[e-m] [e-t]
Hann sa þau tiþennde at Jorsolom at Jesus Cristr var þa i andlati, oc for þangat þegar oc ætlaþi at slita ondina þegar fra honom
Niðrst¹ 57Þa scauz hęllinn af augasteininom oc sleit fra ofan hvarminn
ÓH 6527ad þeim giordi suo mykinn storm og storuidri ad huor hiellt a sijnum faungum ef ei skylldi fra þeim slijta stormur og ofuidri
GBpB204(2018)ˣ 23816þá skauzk hællinn af augasteininum ok sleit frá honum hvarminn
Hkrᴵᴵᴵˣ 38323
● ‖ impers.: slítr frá [e-m] [e-n/e-t]
Vm varit er Garðaʀ var buinn til hafs. sleit fra honum maɴ ꜳ bati er het Natt fari
ÓTᴵ 2575er þeir siglðu. beít þeim eigi fyrir Reykia nes. ok sleit fra þeim batinn
ÓTᴵ 25820Kolbeinn var ꜳ eptirbꜳti enn vedr huast þa sleit fra bꜳtinn ok druknadi Kolbeinn
Grǿnl 45412sleit fra honum mann ꜳ bati er het Nattfari
LdnStˣ 13017
ór: slíta ór
[e-u] [e-t] [með e-jum]
Sléitz þu bꜵnd ór drotteɴ
●HómÍsl¹⁸(1993) 27r14Eɴ þat er handrán ef maðʀ slítr or havndom manne þat er hinn helldr a aðr. eþa af baki honom
GrgStað 2976scal sa (ɔ: dómr) nv or slita meþ oss ef ver nam eigi retto
Þing¹Mork 37831berr hann upp þetta mal fyrer þa. ok slita það or að consul skal gefa sendi mꜹnnum læyfi að fara i Romaborg meðþessum æyrendum
Rómv595(2010) 1505þeir skutu sinu mali til Petrs postola oc Jacobi postola ... at þeir skylldu or slita
Páll²A 2455Harekr uekr til miog oft vid konungrin um stafnn buann at hann skuli fa honum en konungr slitr æigi or þui suo bratt
Þorm1005 80035
● ‖ impers.: slítr ór [e-u] [með e-jum]
s. (ɔ: segir) Hacon liþino at fvndr konunga er stefndr oc ᴍonnom þiccir licligt at nv sliti or með þeim
Mork 20625sagði þeim nǫfnum, at Gunnarr myndi ekki eyða flokkinum fyrr en ór sliti með þeim
NjR1908 15425sagði þeim nǫfnum, at Gunnarr myndi ekki eyða flokkinum, fyrr en ór sliti með þeim
NjM 17126hefi ek svarit eiða at skiljask eigi við þessi mál, fyrr en ⸢yfir lýkr [var. ór slíti var. Njála 59714: AM 133 fol “B”] með nǫkkuru móti
var. NjM 2941 → var. Njála 59714: AM 133 fol “B”hann vill filgia þier þar til ad wr slijtur med yckur [H]rafnkeli
Hrafnkˣ 3716- (click to see citation slip for text) Þórð²ˣ 362
Þat er minn vili, at þú sér hér, þar til sem einnhvern veg slítr ór málum þessum
Þórð²ˣ 19922
sundr: slíta (í) sundr
[e-n/e-t] [í e-t] [milli/millum e-rra/e-ra]
alldre scal ec unna manne sagðe hon næma þæim er sua lœysi þetta bællti af mer at hann sliti þat æigi i sundr
Menota: 20vb29 Streng 3414En at sunndr slitnum friðe millum þæssaʀra atta hofðingia
Kgs 371Þviat þeir sma konongar er þa hafa sunndr slitit riki þa slita þeir þægar í iam marga staðe astunndan folksens þæss er byggir lanndet bæðe hins rika oc hins urika ocdrægr þa hvæʀr þæssaʀra hofðingia unnder sec vini sæm við ma komazt
Kgs 5236slitr hann i svndr beislit milli tanna ser
Þiðrᴵ 18511dauði villcinus konungs sleit i sundr grið ruzi manna oc villcinis manna
Þiðrᴵᴵ 672heyrez hann mæirr orðen sundr slita ... en þann enda a þæim binda, er hann vill
Thom¹ 7621Temesis slitr isvndr eitt orð ok setr annan part imilli
Gramm³748 11113sva malit oc smátt i svndr slitið
~ lat.dilaceravit
Vulg Judic 14,6 StjC 41117man ek svndr slita oc skipta þinv riki oc gefa þat þinvm vndirmanni
~ lat.scindam
Vulg 3Reg 11,11 StjC 57415slæit ec i svndr riki Dauid
~ lat.scidi regnum domus David
Vulg 3Reg 14,8 StjC 5839Þa svarar vlfrinn: sva litz mer a þenna dregil, sem onga frægð mvnac af liota, þott ec slita í svndr sva miott band
SnE 3627Þa sꜹgþv æsirnir, at hann mvndi skiott svndr slita miott silkiband, er hann hafþi fyʀ brotit stora iarnfiotra
SnE 371en er hestriɴ kendi, hvat hrosi þetta var, þa æddiz hann ok sleit svndr reipin ok liop til merariɴar
SnE 4620feck hann varla fyri akafligri svt, er svndr sleit miðia ræðv, heilvm eða fvllvm orðvm talað
Ant 11039Nv þo að kveðandin skylldí hann til at slita æína sam stǫfv i svndr ok gíǫra tvær vr. til þess at kveðandí halldiz í hættí þa rak hann þo æingí navðr til þess at skipta stǫfvnvm ok hafa e. fyrir i
Gramm¹ 2267á síðasta degi, sem guð slítr manninn sundr í tvá luti ok skilr með líkama ok sálu
GBpD 1596Ek þottumzt ‹rétta›, ‹ok› slita þat i sundr mille handa mer, ok gefa yðr øllvm at eta af með mer
StuᴵK 4329med huerium hætti þeir hefði ... samtei‹n›gdan kumpana skapp u̇pp sagt. ok j sundr slitit
Dunst 2725þat mon verþa satt es vér slítom í sundr lǫgen. at vér monom slíta oc friþeɴ
Íslbˣ 2926hofdum ver ætlat at slita ydr kuika i sundr
~ lat.discerpere
LegAur 51624 MarD634ˣ 10241
● ‖ præs. part.: sundr slítandi [í e-t]
þo at ek se af minum fiandmonnum i sma stycke sundr slitande, þa skal ek þo æige at hælldr af þæim vægh vikia, er ek hefe upp hafet
Thom¹ 21616þo at ek se af minum fiandmonnum i sma stycke sundr slitande, þa skal ek þo æige at hælldr af þæim vægh vikia, er ek hefe upp hafet
~ lat.decerpendus sim
21632 Thom¹ 21616
● ‖ præt. part.: sundr slitinn
hænndr hafa monnum synnz myclar a þvi skrimsli oc æigi mæð sunndr slitnum fingrum hælldr mæð þvilicri fit sæm tær tængiaz saman a fit fuglum
Kgs 2726Isar þæsser ero unndarleger at natturo. þeir liggia stunndum sva kyʀrrer sæm van er at mæð sunndrslitnum vakum eða storum fiarðum en stunndum er sva mykel færð þæiʀra oc ákof at þeir fara æigi seinna en þat skip er gott byrleiðe hæfir
Kgs 2823Sva oc hafit þar sæm þat bæraz unnder sunndr slitnum vokum issens
Kgs 342særda hana og sundrslitna kostudu henne j midian elldin
Dugg681a 504sialf skopin uoro fuin og sundurslitin
Dugg681a 512
undan: slíta undan
[e-n] [til e-s]
er hann kom norðr á fjörðu, tók hann ofviðri, ok sleit undan til hafs
Ket 11619er hann sigldi i gegnum Pettlandz fiord þa sleit hann vndan vedr ok rak hann vestr i haf
LdnHb105ˣ 416
upp: slíta upp
[e-t / e-u]
Ef leiglendingr ferr af iorðv ok hefir vpp slitið stoðv garði .x. faðmvm skemra geri garð slikan sem aðr
LandslFrg2 12623eigi hefir þv ivan mína með rotvm vpp slitið
ViðrLS544(1995) 2055ef leiglendingr fer af iorðu oc hefir slitið vpp stoðu garðe. v. faðmum
Landsl 1127Þvi næst hvarf konan abrvt; en Loki toc mistiltein ok sleit vpp ok geck til þings
SnE 6412ok vpp slita þꜳ trv, er rotzetiz i varvm briostvm
Ant 10616Þessi ret profvan ok aeggian sleit vpp fastsetta villv af margra briostvm
Ant 11727j daudanum greip hann tonnvm igras oc sleit upp
TrójS 13014ef leiglendingr ferr af iörðu manns oc hefir upp slitit stöðu garði. þá scal hann reiða vönd oc staura til garðs
Frostˣ 24117
út: slíta út
[e-n]
hval rak á fiorv hans ok skar hann af nackvat. hann sleit veðr vt ok rak a land Einars
LdnHauksb 265
● ‖ impers.: slítr út [e-n/e-t]
Ef hual recr afioro manz oc a hann at festa þaɴ hual þott drottins dagr se sva at honom þycki ohætt at ut slíte
GrgKonᴵᴵ 1261Ef fiósir slítr ut fyrir honom oc recr a aɴars fioro. oc a sa þaɴ hval er fióro á
GrgKonᴵᴵ 1265Ef hualeɴ slítr ut með festom
GrgKonᴵᴵ 1267Ef þeir menn ... fara í landa leítan. eða slítr þa út fra islandi þa er þeir vilde føra scip sin mille hafna. þa ero þeir eigi scyldir at giallda land avra
GrgKonᴵᴵ 1977svá er um garnar ok seymi ok alt þat er fémætt slítr út af hval
Jb 19816Ef hval slítr út þann er menn hafa skorit
Jb 2021Sá er á jǫrðu býr ábyrgiz féit, ef af hans vanrœkt slítr út
Jb 20812ef þeir coma eigi. þá liggr honum ekki við at útslíti er festi
Frostˣ 25213
● ‖ præt. part.: út slitinn
Messoklæde at aullu. oc aunur vtslitin. oc kom aptur haukulen
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 27132j. alltarisklædi vttslitid med hlodvm
DI V (1461-1510: Bps B II 4) 2827ij. stiguel. onnur forn og utslitin
DI VIII (1521: AM 191) 80125
C. slítask
Ðesse orrasta varð long oc slæiz með þui sem guðs forsio var. at Olafr konongr hafðe sigr
FskBˣ 1511
D. slítask + præp./adv.
af: slítask af
[e-u]
braut: slítask brott
[ór e-u]
Þorolfr rympill sleitz or þeꜱi þrongu
Sv 1105Þorolfr rympill sleiz or þeꜱi þrongu
Sv 1105varla gat ek brott ⸢slitiz [var. slitit mig AM 647 4° “B”] or hans haundum, sva at eigi vyrða ek af honum saurgut
Andr²A 35818
frá: slítask á frá
[!]
ór: slítask ór
[e-u]
● slítask ór hǫndum [e-m / e-rs]
þa es maþr vill slítasc ór hꜵɴdom fiandanom
●HómÍsl²⁹(1993) 43v8Ihc let opna grof lazarus oc callaðe hann oc bauð hanum at slitazt or honndum dauðligra felaga
Kgs 9133þeir Suarthofði tóku þa til hans ok villdu eigi, at hann fǽri; enn Sturla sleitz v́r hondum þeim ok kuað ser leyft uestr at fara
StuᴵK 57119Hon sleiz or hondum honum ok flyr
VP 52914slizt hann v́r hondum Helgu og leitar til dyranna
Krók 3313
sundr: slítask í sundr
II. slítandi (cogn.)
Form.: sleit (47); slita (37); slitit (26); slítr (21); slitr (19); slitu (10); slíta (10); slitið (10); slitin (9); slitinn (8); sliti (7); slitnum (6); sleít (5); slæit (4); (4); slitid (4); slíti (3); Sleit (3); slitandi (3); Slítr (2); slitnir (2); sliten (2); sleiz (2); slite (2); slitv (2); sleitz (2); slitande (2); slitna (2); sléit (2); slitir (2); Slitu (1); slíte (1); slitizt (1); Sléitz (1); slitet (1); slitnvm (1); Slítu (1); Slito (1); slitazt (1); heilvm (1); slitnumm (1); slitnom (1); slitnu (1); slitvm (1); slítasc (1); slitiz (1); sleizc (1); slijtur (1); slijta (1); slijtinn (1); slítom (1); slitner (1); slítanda (1); slizt (1); slitatz (1); slitiþ (1); slæiz (1); Slitin (1); slitiɴ (1); slitar (1); slitít (1); slitasc (1); Slitom (1);
Comp.: sundr- (2)
Gloss.: EJ; ClV item alslitinn; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin Slítandi; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH; AJ _; deVr (slit); Fr4; NO item slítandi; Walter _; ÁBlM; Bl item alslitinn, cf. corr.; WPA _; LMNL 4912; ; LMNL
Litt.: Hægstad 1915 58
Genre. (expected): historical works [his]: 75 (49); religious works [rel]: 71 (76); romances [rom]: 37 (29); family sagas [isl]: 31 (34); legal works [jur]: 18 (27); contemporary sagas [bis]: 17 (21); charters [dip]: 13 (22); legendary sagas [fas]: 12 (12); learned works [div]: 10 (9); þættir [tot]: 7 (6); unclassified [ ]: 0 (1);
ÞH (strukt.) — May 2014
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
slekja - slíta
slíta - sløngvir
...
Lexicon of Medieval Nordic Law
DSL (experimental)
Searches Old Norse etymologies in ODS and Kalkar dictionaries based on data provided by Thomas Troelsgård from DSL’s digital resources in Nov. 2022. Old Norse homographs are not distinguished.
Kalkar: Slide (slíta) ODS: slide (slíta)