létti sb. m. [-a]
(cf. léttir sb. m.)
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-s] [af e-m/e-u] lettelse, afhjælpning, lindring, hjælp, støtte
Geri ek þat til þess at hon skyli letta a leggia þott ek sea fyrir oðru fe minu
EbWolf(2003) 24127●●● Han skal oc vera ⸢en mæste letter [var. hin mesti létti GKS 3270 4° “F”] konongs
var. Hirð 41210: GKS 3270 4° “F”ek hefi kveinat her til fyrir þer af minvm harmi ok finn ek engan letta
MarS 31524allir valldzmenn, hverrar stéttar eða slektar sem hverr væri ok hafi nökkut lén eðr lètta af krúnunnar gózi
Æv⁴⁸ 15426guð hefir mörgu sinni veitt at þeim leiddi létta af minni tillögu
Æv⁹³ 2935er vegsamanda, hvaðan likn ok lietta leiddi inn til postolanna
Jón⁴ 46711●●● Bósi kvaðzt eigi vænta mikils létta af konungi
Bós 1210●●● engir þeir, sem upp hǫfðu gefit sinn part, vildu nǫkkurn létta undir leggja
Gr 25625kvez hyggja at honum mundi þat at litlum létta verða
Æv⁸⁵624 2471þá má vera, ⸢at ek verði þèr at nokkru ⸢*liði [non emend. leiti; var. at þèr verði nokkurr lèttir at AM 590 a 4°ˣ “D”] í mínum handaverkum
def.? evt. fremkaldt ved misforståelse og sammenblanding m. vendingen ‘at nǫkkuru hleyti’; cf. hleyti sb. n. def. 4 Mág² 811n.þessi sorg fiell henne so nære og þvngt at hvn fiell nidr j ongvith allt thil jardar. enn þꜳ sem blezvd Anna vard nockvt j letta þꜳ mællte hvn fyrer mvnne sier
AnnaReyk 3996þo wær hefdum þar minna lietta af enn ydar goduilie hafdi Grunnduallad
DI IX (*[1319]›Alþingi1ˣ) 823vera mætti at helldr væri yðr lietti at mer, þvi at ek er ofliettr maðr
Fbrˣ 1033annat‹hvárt er›, at mér verðr *eigi auðit ⸢*léttis [non emend. léttirs; var. bótar Holm papp 47 folˣ “f”; var. létta AM 125 8°ˣ “l”] míns máls ... ella
var. Rémˣ 573n.: AM 125 8°ˣ “l”
● fá létta [á e-u / í e-u] [af e-m] [fyrir e-t]
þo feck hvn øngan ⸢letta [var. letti Mar655XXXII 62512] a sinvm þvnga
MarS 27917●●● segist þess vænta, at af því grasi er þar vex muni menn fá létta meina sinna
GBpD 8111Fengu læknar enga bot ⸢eðr letta [var. ÷ AM 651 I 4° 98r22] vnnit ꜳ þessu mali
JJ SÁM 1 77ra1sat hann j Þrondheimi vm vetrinn ok fieck eingan lietta af Olafi ercbyskupi j sijnum mꜳlum
AnnL 27916sat hann i Þrandheimi vm vetrin ok feck engan letta af Olafi erchibyskupi i sinum malum
Ann1005 41010segir, at angr ok utlegd erchibyskups mun eingan leitta fꜳ fyrir þess hattar utueg, helldr nyiar meingerdir ok undirbrot
Thom² 40616
● gera létta [á ! / í e-u] [e-m/e-u]
megum vér nú gera létta nökkvern í erindum fóstra okkars þá er hann vill
GBpD 2824hann vill á öngva lund gera létta kirkjunni, nema herra Guðmundr gefi honum handsal yfir hennar gózi
GBpD 4625at hann megi syna ok fram bera in scriptis eptir frettr af biskupi huilikur ⸢letti [var. lettir AM 42 a 8° “42”] ꜳ er gio᷎rr
StatPáll¹ 70722komu þær einar fretter af Noreige, er lytenn lietta gio᷎rdu monnum ä Jslande
ÁBpˣ 12916
● til létta [e-s] [e-m/sér / við e-n]
oss til ⸢létta [var. lettis AM 115 b 4°ˣ “B”, etc.]
RbHM (*1308) 7421byriar at neyta fædu til letta natturligra naudsynia likamans
~ lat.ad necessitates corporis sustentandas
49033 VP 49016honum til letta
VP 6541suo sem hugínum sẏnízt obæriligur þungi ... suo slær hann sier til letta og legst nidur med daudleik ok dofa
Theol AM 672 4°¹ 15r8Hann skipaði Hávarð jarl til lètta við hana
Mág² 16015var hann náfrændi konunganna, ok því vill hann sína rœðu byrja þeim til létta
KlmBˣ 2075
2) villighed, velvilje, imødekommenhed
konung setti dreyrrꜹþan a at siá oc melti. far þv til setis oc var þat með ǫngom letta
●Mork 22431konungrinn synir ꜳ ser nockut blidubragd ædr lietta her i mot, enn segir þo med stauddum ordum, at ...
Thom² 33532
● af (...) létta
spyrr hon hann at storuirkium sinum. en hann sagdi henni allt af letta
Sǫrla 27829hann segir henne allt ⸢sem war [var. af letta fra sinum ferdum Holm perg 7 fol 41vb20]
var. Hect 9718 → Hect Holm perg 7 fol 41vb20Nijpur stod uti og spyrr Sigurd tijdenda edur huersu bardaginn hefir til gengit. Sigurdur segir honum allt af letta
SigÞǫgl 16815dyret skilde þat sem þvi var skipat og giorde þat af ollvm lettha
JerReyk 2178
3) nedkomst, fødsel
Form.: letta (15); létta (12); lietta (6); leiti (4); lètta (2); lettha (2); létti (1); letti (1); leitta (1); lietti (1);
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ _; deVr _; Fr4; NO; Walter _; ÁBlM (léttur); Bl -je-; WPA _;
Litt.: Pálmi Pálsson 1885-1887 55
Genre. (expected): religious works [rel]: 16 (11); romances [rom]: 11 (4); contemporary sagas [bis]: 5 (3); historical works [his]: 4 (7); family sagas [isl]: 3 (5); legal works [jur]: 3 (4); legendary sagas [fas]: 1 (2); þættir [tot]: 1 (1); charters [dip]: 1 (3); learned works [div]: 0 (1); unclassified [ ]: 0 (0);
SB (red.) — June 2012
External (non-ONP) resources:
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
lengi - leygr
lá - maðr
DSL (experimental)
Searches Old Norse etymologies in ODS and Kalkar dictionaries based on data provided by Thomas Troelsgård from DSL’s digital resources in Nov. 2022. Old Norse homographs are not distinguished.
ODS: Lette (létti)