1deila sb. f. [-u; -ur]
Status: excerpted citation slips citation text supplemented structured definitions in Danish definitions in English
1) [e-rra / milli e-rra / með e-jum] [við e-n / móti e-m] [um e-t] konflikt, splid, strid, stridigheder, skænderi, (voldsom) disput ⫽ conflict, dissension, strife, dispute, squabble, (violent) argument
●●● meðan vit erom a lifi oc sua nęr staddir deilo þeiʀa
●Eg162θ(2001) 1614●●● haufum ver ængan afla til at hallda deilo við Gauta
ÓH 1153●●● þaðan af hofuzc ⸢deilur [var. deilldir EgM(2001) 5633] meþ þeim. oleifi oc hęɢ. þeir borðusc ...
Eg162ζ(2005) 17422●●● Nu ef maðr er við staddr ⸢dæillo [var. deild SkipSauð² 5733] manna eða kaupi. ok vill hann æigi vitni bæra ...
SkipSauð¹ 5118●●● honum þotti vera ofriðr i landinu ok þotti honum sem hinn helgi Olafr konungr ǽtti ⸢deiluna [var. deilldina Sv 417] móti Magnusi konungi
SvEirsp 25826●●● Deila Ketils ok Þórðar
AnnReg 11239●●● þa er iarlenn hof deilu vid Ꝍystein ærkibiskup vm heilagrar kirkiu frialse
RbHS (*1202) 44521●●● eitt kuelld er þeir drucku. slogu þeir i deilu mikla
Hallfr 591●●● látum eigi aðra eiga at því at hlæja, at vér leggim slíkt til ⸢deilu [var. deillda ÍB 225 4°ˣ “V”], þar er til móts eru vinir ok frændr
Laxd 1766●●● gerðí skípan á með ser glǫglíga. sva at þeir þyrftí eigi [oftar] slíka deilv
Huldaᴵ 9719●●● hann svarar henne morgum reiduligum orþum ... vm sidir hætta þau þesse deilu
~ lat.lis
IliasLat 518 TrójS 8821●●● þa uurdu þrætur ok deilur milli hirdanna þeirra frænda
~ lat.rixa
Vulg Gen 13,7 Stj¹ 10631●●● Ek bidr at eigi uerdi no᷎ckur deila milli min ok þin ... þiat uid erom bræðr
~ lat.iurgium
Vulg Gen 13,8 Stj¹ 10633●●● Þegar Halfdan suarti var brott farinn ... fara þeir Gandalfr ... a Uingulmork ok leggia undir sig mart folk ok heriade vida. Eftir þat stod mikil deila mille Halfdanar konungs ok Gandalfs konungs langa hrid
HálfdSv 5631●●● mannskœð myndi verða deilan þeira
Reykd 22714●●● sló þá í deilu með þeim
Bós 109●●● ek mun ... eigi þat mál halda í deilu við þik, konungr, ef ek mæli rangt
Hkrᴵᴵᴵˣ 2573÷ hann var þeim reiðr fire þat er þeir havfðv vingaz til Olafs Noregs konungs helldr en halldit ⸢deilo [var. strið Holm perg 4 4° “St 4”] við hann
ÓH 2132÷ sagði at þa scorti eigi styrc til at hallda deilo við Knut konung
ÓH 3454÷ hafum ver hꝍyrt at aðrer ærkibiskupar ok korsbrꝍðr fra forno hafa þetta gort, ok allt vtan deilu haft
NoDipl ([c1294]) 7218÷ Her af gerþiz deila mikil
Orkn325I 1452÷ atte Þorfinr iarl deilur miklar við Suðreynga
Orkn325IIIβ 599÷ Man þa oc samþycke ockat frenda mest, at við innimz litt til um þan þriðiung landa: hefir hann leinge at ⸢deilum [var. deilldum OrknFlatᴵᴵ 41029] *farit
Orkn325IIIβ 5919÷ alla þa stund er deilan hofz mille þeira Magnus konungs. oc Sverris konungs
Sv 6334÷ atti þa miklar deilur við Kolbein
HákFris 52529÷ varð þeim af en mesta ⸢deila [var. deild NjM 14810]
NjR1908 13211÷ þa vil huer þannig sem fare tok ser oc hefzt upp ⸢þretta [var. dæila AM 309 fol “Oa”] með þeim
var. BlFar 2767: AM 309 fol “Oa”÷ um fyrsta deilu ... vm seinna delu
DN V (1359) 17827÷ eigi þicci mer vera maclig deæilan ydr Sturlu; þeir erv menn rikir oc kallðradir, enn þv ert dyrligr kenni-maðr
StuᴵK 1172÷ honum mundi i þvi avkaz mestr sæmdar-lvtr, en hitt all-osynt, hversv vegnar at sla i deilor vm
StuᴵK 11714÷ Fór þeim sva sem mo᷎rgum auðrum, at minna þotti fyrir at heita Þorði liði enn at ganga i deilur við Kolbein
StuᴵᴵK 6016÷ þat sama haust attu Gunnhilldar synir deilur við Hakon jarl
ÓTᴵ 701÷ bioðum ver ... at klerkar ... se skirlifir. friðsamir hoguęrir ok til gefnir guðligri þionostu. ok bæna haldi enn forðiz miok deilur ok þrætur
StatJón350 18534÷ Kalladi Ysaak ... þann brunn Eskon. þat er sua sem klandan edr deila
~ lat.iurgium
HistSchol 7328 Stj¹ 16318÷ buðu þeir klerkum ꝍllum at hallda sik fra dæilum ollum ok þrætum
StatEi¹351a 24623÷ Fiʀir hann (ɔ: Adamas) leidiligu eitri, sigrar hann deilur ok sennur
~ lat.rixas et jurgia
DeGemmis 174019 Lap²194 8218÷ Ok rett i ockarri deilu hlaupa framm ꜳ mik ... fiorir herklæddir riddarar
Thom² 3958÷ herra pauinn er fridgiarn ok fysti miok, at unadir ok deilur mætti lægiaz
Thom² 40535÷ atti hann þa micklar deilur vid Kolbein
Hák81 58518÷ var mikil ⸢deila [var. deilld SÁM 1 19vb15] milli þeira
~
PS 8928 ~ lat.conturbatio
PassPP 1237 Pétr AM 621 4° 40r18÷ Þessu næst hófusk deilur þeira Ófeigs grettis ok Þorbjarnar jarlakappa
Gr 2317÷ hier af slo med þeim j hina mestu deilu
Hák8B 18325÷ eigj þarftu ordmart hier vm ath gera. þviat her skal huerki til þurfa kap ne deilu
SigÞǫgl 11715÷ attust þeir opt vid hardar deylr
ÁBpˣ 16717÷ Aðils konungr átti deilur miklar við konung þann, er Áli hét inn upplenzki
Hkrᴵˣ 561÷ Stóð þar langa hríð mikil deila millum Ingjaldz konungs ok Hǫgna konungs
Hkrᴵˣ 7113÷ er þeir komu til Islandz kalladi Hallr til gullsins ok vrdu þar vm deilur miklar
LdnHb105ˣ 3921÷ Nú vil ek eigi, at okkr verði þat til deilu um skuld þessa. Vil ek nú, frændi, gefa þér upp alla gerðina, svá at ek skal þat aldri heimta ok engir mínir erfingjar
StuᴵᴵR11127ˣ 1844÷ Sturla ... hafði lǫgsǫgn, þar til er hófuz deilur milli kennimanna ok leikmanna um staðamál
StuᴵᴵR11127ˣ 32820÷ en epter andlat hans var deila mikil milli sona hans
EgM(2001) 1065
2) (spec. jur.) tvist, sag ⫽ (spec. jur.) dispute, lawsuit
●●● Nu skulu klærkar vm oll mall ⸢sꝍkiazst firir herra byscupi [var. firir byskupi profua sina deilu OsloUB 317 4° “E”, etc.]
var. JKr 3775: OsloUB 317 4° “E”●●● Eigi skolo lærdir taka umbod ꜳ leikmenn til nockurar ⸢deilu [var. kieru AM 347 fol “G”]. edr standa ꜳ stefnu fyrir leikmanna domi
StatEi² 53216÷ æigi skulo lærðir menn taka vmboð til nockurrar dæilu
Jur34 33828
Form.: deilur (14); deilu (13); deila (9); deilo (4); deilan (2); deiluna (1); dæillo (1); delu (1); Deila (1); deylr (1); dæilum (1); deilor (1); dæila (1); deilv (1); dæilu (1); deilum (1); deæilan (1);
Comp.: fimm- (3), fljót·verja- (1), haga- (1), ill- (1), lǫg- (1), stór- (2), sýslu- (2), tví- (1), þing- (4)
Gloss.: EJ; ClV; ClVAdd _; ClVErr _; ClVSuppl _; Suppl1 _; Suppl2 _; Finsen _; Fr; FrErr1 _; FrErr2 _; FrErr3 _; LLFrämm _; Hertzb; HertzbLat _; HertzbTill _; Suppl4 _; Fischer _; Anm _; Bin _; Rím; LP; Med _; MedComp _; MedSimp _; WN _; AH _; AJ; deVr; Fr4 item dela; NO; Walter _; ÁBlM (deila vb.); Bl; WPA _;
Litt.: Gunnar F. Guðmundsson 2000 51, 89; Inga H. Hákonardóttir 2000 52; Seip 1955 262
Genre. (expected): historical works [his]: 18 (9); family sagas [isl]: 8 (6); legal works [jur]: 8 (5); religious works [rel]: 8 (14); contemporary sagas [bis]: 6 (4); romances [rom]: 2 (6); charters [dip]: 2 (4); legendary sagas [fas]: 1 (2); þættir [tot]: 1 (1); learned works [div]: 0 (2); unclassified [ ]: 0 (0);
External (non-ONP) resources:
...
...
...
...
IN PROGRESS
...
Lexicon Poeticum (2nd ed.)
This uses metadata and images from septentrionalia.net
dáinn - deila
deila - dís
dáð - eða
...
...
DSL (experimental)
Searches Old Norse etymologies in ODS and Kalkar dictionaries based on data provided by Thomas Troelsgård from DSL’s digital resources in Nov. 2022. Old Norse homographs are not distinguished.
Kalkar: Dele (deila) ODS: dele (deila) Kalkar: Dele (deila) ODS: Dele (deila)